Suske en Wiske 80 jaar: Deel 1 - Ze vieren het elke dag

De Suske en Wiske-albums zijn als een tijdcapsule. Van mode en interieur tot de evolutie van de tekenstijl - elk album weerspiegelt zijn tijdperk. En laten we de talloze uitgaven en merchandise niet vergeten die in de afgelopen tachtig jaar zijn verschenen.

In dit jubileumjaar nemen we je mee op een bijzondere reis. Aan de hand van verschillende thema’s gaan we met de Teletijdmachine terug in de tijd, dwars door tachtig jaar Suske en Wiske. We trappen af met een overzicht van alle jubilea!

80 jaar: Suske en Wiske vieren het elke dag

"Ik vier het elke dag." Het was een gevleugelde uitspraak van Willy Vandersteen en werd in 1978 zelfs de titel van een boek ter ere van zijn 65ste verjaardag. De eerste druk van Suske en Wiske 170 De olijke olifant bevatte een advertentie voor dit boek, oorspronkelijk met een gouden omslag, al verscheen het uiteindelijk met een zwarte cover. Er bestaat zelfs een misdruk – we hebben er eens een weetje van de week aan gewijd.

Voor zijn 75ste verjaardag in 1988 kregen alle nieuwe Suske en Wiske-albums een speciaal vignet met "Willy Vandersteen 75 jaar". Een van de albums dat jaar was De eenzame eenhoorn (213), nog door Vandersteen zelf getekend – een zeldzaamheid, want het tekenwerk was allang overgenomen door Paul Geerts. Dat was niet alles. Er werd dat jaar namelijk ook een heus galaconcert georganiseerd voor de jubilaris. Het concert vond plaats op 20 februari 1988, vijf dagen na Vandersteens verjaardag, en stond in het teken van klassieke muziek.

Maar Suske, Wiske en hun vrienden vierden niet alleen de verjaardagen van hun schepper, ook tal van mijlpalen van hun eigen stripreeks werden uitgebreid gevierd met speciale uitgaven en activiteiten.

Een kwart eeuw Suske en Wiske

In 1973 verscheen een jubileumuitgave ter ere van 25 jaar Suske en Wiske. Dit boek bevatte niet alleen een biografie over het werk van Vandersteen, maar ook Rikki en Wiske en Het Spaanse spook in hun oorspronkelijke versie. Voor het eerst sinds de jaren ’40 en ’50 konden fans deze iconische verhalen opnieuw lezen. Kort daarna kregen ze een plek in de vierkleurenreeks.

Eigenlijk kwam dit jubileumboek drie jaar te laat, als je rekent vanaf de eerste krantenpublicatie van Rikki en Wiske – een ijkpunt die de uitgeverij later wel is gaan hanteren. De omslagillustratie werd zelfs omgetoverd tot een grote poster, waaraan Vandersteens andere stripcreaties waren toegevoegd. Deze poster was onderdeel van een spaaractie waarbij stickers verzameld konden worden. Of toch niet?... In 1973 kregen de albums van Studio Vandersteen een extra pagina met een sticker. Wie vijftien verschillende stickers verzamelde, kon ze op de ontbrekende delen van de poster plakken. Bovendien was er een rebus waarmee prijzen te winnen waren. Er is echter nooit een poster is verschenen waar de stickers opgeplakt konden worden! Een jaar later kon men in de boekhandels alsnog de poster aanschaffen – dit was een complete, dus stickers plakken was niet nodig. Op de achterzijde van Het ros Bazhaar (151), De nare varaan (153) en Rikki en Wiske in Chocowakije (154) werd hiervoor reclame gemaakt. Tegenwoordig zijn albums met een intact deelnemersformulier én sticker geliefde verzamelobjecten, evenals de poster in nieuwstaat.

Grootse viering 50 jaar

Het 50-jarig jubileum in 1995 was zonder twijfel de meest uitbundige viering tot nu toe. Het waren de hoogtijdagen van Suske en Wiske, en voor het eerst prijkte er een jubileumlogo op de albums. Dit logo dook ook op bij talloze speciale uitgaven, folders en merchandise.

De eerste Suske en Wiske-musical reisde door Nederland, nadat deze in 1994 al in Antwerpen te zien was. Standaard Uitgeverij publiceerde een biografie over 50 jaar Suske en Wiske, geschreven door Vandersteen-kenner Peter Van Hooydonck. De Koninklijke Munt van België bracht een herdenkingspenning uit. Er verscheen een stickeralbum met o.a. het verhaal De hamer van Thor, waarvan de stickers de bijbehorende illustraties vormden. Voor het eerst konden verzamelaars in het bezit komen van zeer unieke Suske en Wiske-albums en -tekeningen. Het Antwerpse veilinghuis Bernaerts veilde dat jaar voor het eerst een enorme Suske en Wiske-collectie.

1500 relaties van Standaard Uitgeverij kregen een mini-luxe-album van Rikki en Wiske, met een genummerd certificaat op naam.

In september 1995 verscheen Suske en Wiske 245 – De 7 Schaken. Een bijzonder album in de reeks. Paul Geerts maakte namelijk een extra lang verhaal, dat zich afspeelt in Vandersteens geliefde Antwerpen, en waar onze vrienden teruggaan naar de tijd dat de jonge Willy met krijtjes tekeningen op de stoep tekende.

Ook het Familiestripboek van 1995 stond volledig in het teken van het jubileum. Hierin stond een 16 pagina’s tellende strip, waarin onze helden hun eigen stripgeschiedenis doornamen, afgewisseld met quizvragen en fragmenten uit oude albums. Tot op heden is dit verhaal nergens anders verschenen.

60 jaar: een jubileum met een randje

Het 60-jarig jubileum in 2005 had een feestjaar moeten worden, maar liep anders. Twee albums van Marc Verhaegen droegen het 60 jaar-logo, tot hij onverwachts werd ontslagen en werd vervangen door Luc Morjaeu (tekeningen) en Peter Van Gucht (tekst). De media-aandacht ging dat jaar vooral uit naar deze gebeurtenis.

De festiviteiten kregen nog een tegenslag: de geplande Suske en Wiske Show, een groot spektakel vol bekende artiesten en spectaculaire acts in het Antwerpse Sportpaleis, werd afgelast. De kosten waren te hoog en er werden onvoldoende sponsoren gevonden. Toch waren er ook feestelijke uitgaven: er verschenen exclusieve zilveren en gouden herdenkingspenningen (met stevige prijskaartjes: €625 voor de zilveren, €1495 voor de gouden). Standaard Uitgeverij publiceerde het boek Suske en Wiske 60 jaar! met interviews, achtergrondinformatie en de strip Het mopperende masker. DM Magazine wijdde een special aan Suske en Wiske, getiteld De pensioenpakkers. Het bevatte hommagetekeningen en -cartoons van Suske en Wiske als zestigjarigen, door bekende stripmakers waaronder Paul Geerts.

In het Stedelijk Museum Zwolle was de tentoonstelling De jeugdige jubilarissen te zien.

Nog lang niet met pensioen

Ook bij het 65-jarig jubileum in 2010 kregen de Suske en Wiske-albums een logo mee. Er waren opnieuw speciale uitgaven, waaronder een samenwerking met Het Laatste Nieuws (tien strips onder de noemer Het beste van Suske en Wiske) en het weekblad Knack, dat een box met tien klassieke heruitgaven uitbracht. Parastone maakte een gelimiteerd beeldje van de hoofdfiguren in klassieke stijl, waarbij Lambik een ‘65’-embleem op de borst draagt.

In 2013 zou Willy Vandersteen 100 jaar geworden zijn. Strip Kalmthout bracht een uitgebreid overzichtsboek uit, inclusief het kortverhaal De witte wraak, dat in 2024 ook werd opgenomen in een van de albums in de reeks Suske en Wiske in het kort. Veilinghuis Bernaerts hield een grote Suske en Wiske-veiling onder de titel 100 jaar Willy Vandersteen – Troef bij Bernaerts. Tegelijkertijd waren veel bijzondere verzamelobjecten te zien in de tentoonstelling 100 hartslagen.

Geen jubileumlogo op de albums in 2015, bij het 70-jarig bestaan. De zinderende zomertoer trok met een oude Volkswagen bus door België en Nederland, waar kinderen op verschillende evenementen met Suske en Wiske konden kennismaken. Bij Het Laatste Nieuws kon er zeventig dagen lang voor €1,95 extra een Suske en Wiske-strip gekocht worden.

Standaard Uitgeverij kondigde zelf ook een uitgave aan. Er zou een overzichtsboek uitkomen over zeventig jaar Suske en Wiske, geschreven door stripjournalist Geert De Weyer. Maar het is bij een aankondiging gebleven...

Voor het 75-jarig bestaan in 2020 organiseerde de uitgeverij in de zomer van 2019 een wedstrijd waarbij fans een logo mochten ontwerpen. De vier beste ontwerpen werden samengevoegd tot één logo, dat echter niet op de covers kwam, maar op de binnenzijde van de albums, samen met logo's van alle partners in dat jaar.

Er waren tentoonstellingen in de Vlaamse kustplaats Blankenberge en in Story World in Groningen, al vielen die deels in het water door de coronapandemie. Bpost bracht een setje Suske en Wiske-postzegels uit en de Koninklijke Munt van België kwam met een herdenkingsmunt van 5 euro. Via crowdfunding werd De complete collectie gelanceerd, de volledige rode reeks in 54 bundelingen.

Paul Geerts, sinds 2002 met pensioen, keerde voor de Suske en Wiske-hommagereeks nog één keer terug en maakte het album De preutse prinses. Hij tekende Suske en Wiske niet zoals ze er inmiddels uitzagen, maar in zijn eigen vertrouwde stijl. 

80 jaar jong

En nu is het 2025: Suske en Wiske zijn 80 jaar! Hoofdtekenaar Wout Schoonis ontwierp een feestelijk logo, dat het hele jaar op de albums zal prijken. Natuurlijk zullen er gedurende het jaar bijzondere uitgaven verschijnen. Om niets te missen, hebben we een handig overzicht gemaakt.

Met dank aan Sebastiaan Krijnen.